Altana czy pawilon ogrodowy?

Altana ogrodowa stanowi niezwykłą dekorację i jednocześnie miejsce odpoczynku, gdzie mogą odbywać się wspólne biesiady i spotkania w gronie przyjaciół. To jaki styl i charakter będzie miała altana, zależy nie tylko od jej kształtu, ale przede wszystkim od rodzaju materiałów, które użyjemy do jej budowy.

Decydując o wyborze altany powinniśmy wybrać pomiędzy gotowymi do złożenia altanami lub własnoręcznym zaprojektowaniem i wykonaniem konstrukcji. Ta druga opcja wymaga znacznie więcej pracy i umiejętności, efekt końcowy będzie jednak spełniał dokładnie nasze wymagania.

Alternatywą dla altan są pawilony ogrodowe. Sam podział pomiędzy altanami i pawilonami jest stosunkowo płynny. Pawilony mają zazwyczaj lekką konstrukcję, dzięki czemu są mobilne i stosunkowo łatwo zmienić ich położenie. Spełniają też głównie funkcję użytkową i nie sprawdzają się jako dekoracja, tak dobrze jak altany.

Konstrukcja drewniana czy murowana?

Wybór materiału, z którego będzie wykonana konstrukcja naszej altany, determinuje zarówno jej trwałość jak i charakter. Odpowiednia selekcja budulca pozwoli na dopasowanie wyglądu altany do charakteru ogrodu, a w szczególności do innych, obecnych w nim elementów architektonicznych.

Altana drewniana

Drewno stanowi podstawowy i jeden z najbardziej naturalnych budulców. Dzięki swej uniwersalności, bardzo łatwo dopasowuje się do charakteru zarówno domu jak i ogrodu. Drewno jest bardzo łatwe w obróbce, lekkie i stosunkowo wytrzymałe. Sprawia to, że budowa altany z gotowego zestawu lub własnoręczne wykonywanie poszczególnych elementów, nie przekracza możliwości każdego domowego majsterkowicza.

Najpopularniejszymi odmianami drewna stosowanego do konstrukcji altan ogrodowych jest drewno drzew iglastych, takich jak sosna i modrzew oraz, lżejsze lecz nieco mniej wytrzymałe, jodła i świerk.

Altana kamienna i ceglana

Drugim, naturalnym materiałem wykorzystywanym przy budowie altan jest kamień. Altany wykonane z kamienia są niezwykle trwałe, jednak koszt ich budowy jest wielokrotnie wyższy niż w przypadku altan drewnianych. Kamienne altany prezentują się wyjątkowo dobrze w starych ogrodach.

Cegła to również bardzo trwały i jednocześnie, w porównaniu z kamieniem, tańszy budulec. Bardzo często stosuje się jednocześnie oba te materiały, z cegieł wykonując zasadniczą część konstrukcji, a kamieni używając jako materiału wykończeniowego. Zarówno altany kamienne jak i konstrukcje wykonane z cegły wymagają solidnych fundamentów i stabilnego podłoża.

Pozostałe materiały na altany i pawilony ogrodowe

Wśród pozostałych materiałów wykorzystywanych w konstrukcjach altan i pawilonów wyróżniamy:

• beton - stosuje się go głównie do wykonania fundamentów pod altany ceglane i kamienne, a także pod cięższe konstrukcje drewniane; może być również wykorzystany do budowy podłogi,
• metal - wykorzystywany najczęściej w budowie pawilonów ogrodowych; ze względu na bardzo dobre własności mechaniczne, pozwala na wykonywanie przewiewnych, ażurowych konstrukcji,
• szkło - może stanowić wypełnienie ścian altany; przepuszcza światło do wnętrza, a jednocześnie zabezpiecza wnętrze przed warunkami atmosferycznymi.

Kształt i wymiary altany

Rozmiary konstrukcji jak i jej kształt zależą od bardzo wielu czynników. Poza aspektem prawnym, opisanym poniżej, przy określaniu wymiarów warto uwzględnić przeznaczenie konstrukcji.

Mała altana przeznaczona dla dwóch osób powinna mieć powierzchnię przynajmniej 4 m². Dla czterech osób, by mogły one wygodnie odpoczywać i spożywać posiłki warto zaplanować większą powierzchnię, przynajmniej 6 m².

Altany mogą mieć najróżniejsze kształty. Najpopularniejsze, spotykane w zestawach przeznaczonych do samodzielnego montażu to:

• altany kwadratowe,
• altany prostokątne,
• altany sześciokątne,
• altany ośmiokątne,
• altany dziesięciokątne,
• altany dwunastokątne,
• altany krągłe i owalne.

Jaki dach altany?

Generalnie wyróżniamy dwa rodzaje dachów - dach płaski lub stromy. Niezależnie od rodzaju, dach musi być szczelny. Aby zabezpieczyć konstrukcję przed deszczem, stosuje się rożnego rodzaju pokrycia dachowe. Wśród wszystkich rodzajów materiałów na pokrycie dachu, wyróżniamy:

• blachodachówka - z wyglądu może przypominać dachówkę ceramiczną, jest równie trwała, lecz w przeciwieństwie do dachówki ceramicznej, bardzo lekka. Charakteryzuje się również nieskomplikowanym montażem,
• dachówka ceramiczna - cechuje ją bardzo duża trwałość, wadą jest wysoka waga,
• gont / dachówka bitumiczna - bardzo popularny i stosunkowo tani materiał pokryciowy, dedykowany do dachów drewnianych; zaletami tego rozwiązania jest bardzo prosty montaż, również na pochyłych dachach,
• gont drewniany - droższy, lecz bardziej ozdobny niż gont bitumiczny, wykonany z drewna sosny lub dębu; wymaga impregnacji,
• papa - lekki i wodoszczelny materiał. Mogą być stosowane zarówno jako materiał podkładowy jak i wykończeniowy,
• trzcina - znajduje zastosowanie w przypadku pochyłych dachów; pasuje do ogrodów utrzymanych w wiejskiej stylistyce.

Fundament i podłoga

W zależności od typu altany, a przede wszystkim użytych materiałów i co za tym idzie, wagi samej konstrukcji, wymagane są stosowne fundamenty. Lekkie drewniane altany pokryte gontem bitumicznym, nie wymagają specjalnych fundamentów. Wystarczą tu kotwy umieszczone w ziemi oraz betonowe stopy, na których wsparta będzie cała konstrukcja.

W przypadku altan ciężkich, wykonanych z cegły i kamienia, bądź dużych konstrukcji drewnianych pokrytych dachówką ceramiczną, konieczne jest wykonanie solidnych fundamentów. Do tego celu można użyć betonowe płyty fundamentowe.

Osobną kwestię stanowi podłoga. Najbardziej polecanym materiałem będzie w tym przypadku drewno. Wymaga ono konserwacji i izolacji od strony gruntu. Jest jednak stosunkowo tanie, ogranicza uczucie chłodu i jest łatwe do utrzymania w czystości. Alternatywą dla drewna, jako materiału podłogowego, jest kostka brukowa lub płytki kamienne. Koszt wykonania takiej podłogi jest wyższy, sama podłoga jest jednak niezwykle trwała i nie wymaga konserwacji.

Altanka działkowa, a przepisy budowlane

Czym według przepisów jest altanka działkowa? Odpowiedź na to pytanie dostarcza nam Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 13 grudnia 2013 r. Mówi na, że za altanę uznajemy wolnostojący budynek rekreacyjno wypoczynkowy o powierzchni zabudowy do 35 m².

W przypadku gdy altanę stawiamy na terenie znajdującym się w mieście, nie będziemy potrzebować zezwolenia na budowę, jeżeli powierzchnia altany nie przekracza 25 m². Dla terenów znajdujących się poza granicami miasta, nie jest wymagane pozwolenie na budowę altan o powierzchni d 35 m².

Wysokość budynku nie może przekraczać 5 m w przypadku altan z dachem stromym oraz 4 m dla altan z dachem płaskim. Zaznaczyć należy, że według Polskiej Normy PZ-89/B-10425, za dach płaski uważa się dach posiadający kąt nachylenia konstrukcji połaci nie większy niż 12 stopni.

Jeśli altana posiada taras lub ganek, jego powierzchnia nie jest wliczana do całkowitej powierzchni altany, o ile nie przekracza ona 12 m². Bez znaczenia jest to z jakich materiałów jest zbudowana altana.